İngilizce sonekler ve öneklerin kullanımı ile ilgili konu anlatımı… İngilizce sıfat yapım ekleri olan önek ve soneklerin kullanımlarına örnekler… İngilizcede öneklere prefix, soneklere suffix denir.
İngilizcede sıfatları sonuna veya önüne aldıkları eklerle tanıyabilirsiniz. Fakat herhangi bir ek almadan yalın haliyle sıfat olan kelimeler de bulunmaktadır.
Good (iyi), fast (hızlı), pretty (güzel), big (büyük), small (küçük), tall (uzun), great (büyük), long (uzun), large (geniş), hard (sert, zor) gibi sıfatlar bunlara örnek verilebilir..
Şimdi de sonuna veya önüne aldıkları birtakım eklerle tanınan sıfatlardan bahsedelim. Bu kapsamda en sık karşılaşılan önek ve soneklerden bahsedeceğiz.
SIFAT ÖNEKLERİ (PREFIX)
Önekler (prefix), isimlerin önüne gelir ve genellikle bitişik yazılır. En sık karşılaşılan öneklerden bahsedelim.
ANTI- “Karşı” anlamını verir.
antisocialist = antisosyalist
socialist = sosyalist
DIS- Karşıtlık bildiren bir önektir.
dishonest = namussuz
honest = dürüst, namuslu
MULTI- “Çoklu” anlamını veren bir önektir.
multinational = çok uluslu
national = ulusal
multilingual = çokdilli, birden çok dil bilen
PRE- “Önce” anlamı veren bir önektir.
prehistoric = tarih öncesine ait
historic = tarihle ilgili, tarihi
UN- Olumsuzluk anlamı verir. Önüne geldiği kelimenin zıt anlam kazanmasını sağlar.
unnecessary = gereksiz
necessary = gerekli
unhappy = mutsuz
happy = mutlu
unbelieveable = inanılmaz
unemployed = işsiz
SIFAT SONEKLERİ (SUFFIX)
Sonekler (suffix), isimlerin sonuna gelir ve bitişik yazılır. En sık karşılaşılan soneklerden bahsedelim.
-ABLE “bilir” anlamını verir ve fiillere eklendiğinde sıfat türetir.
acceptable = kabul edilebilir, makul
accept = kabul etmek
-AL “ile ilgili” anlamını katar ve isimlere eklendiğinde sıfat türetir.
theoretical = kuramsal
psychological = psikolojik, ruhsal
– FUL “-dolusu” anlamını katar, isimlere ya da fiillere eklendiğinde sıfat türetir.
careful = dikkatli
handful = avuç dolusu
helpful = yardımcı
plentiful = bol
-IC / -ICAL “ile ilgili” anlamını katar.
economic = ekonomik, ekonomiyle ilgili
historical = tarihi, tarihle ilgili
-ISH isimden sıfat türetir.
Turkish = Türkçe
childish = çocukça
reddish = kırmızımsı
selfish = bencil
-LESS “-siz, -sız” olumsuzluk anlamı verir.
homeless = evsiz
home = ev
careless = dikkatsiz
-LY “-ce, -ca” anlamını verir.
friendly = arkadaşça
SIFAT YAPAN DİĞER SONEKLER…
-ant: pleasant (hoş, samimi, memnun), significant (önemli), tolerant (hoşgörülü), variant (varyant, değişiklik gösteren)
-ent: different (farklı), patient (sabırlı), sufficient (yeterli), excellent (harika), frequent (sık)
-ous: serious (ciddi), anxious (endişeli, kaygılı), nervous (sinirli, gergin), dangerous (tehlikeli), obvious (apaçık, açık, belirli), famous (meşhur), conscious (endişeli)
-y: dirty (kirli), dusty (tozlu), messy (dağınık), noisy (gürültülü), sandy (kumsal), stony (taşlı), rocky (kayalık), healthy (sağlıklı), hungry (aç), angry (sinirli)
-ive: active (faal, hareketli), passive (pasif), attractive (çekici, cazibeli), expensive (pahalı)
-ible: possible (mümkün), horrible (korkunç)
-ed: bored (canı sıkılmış, bıkkın, usanmış), tired (yorgun), surprised (şaşırmış), worried (endişelenmiş), confused (kafası karışmış), excited (heyecanlı)
-ing: interesting (ilgi çekici), boring (sıkıcı, usandırıcı), tiring (yorucu), surprising (şaşırtıcı), worrying (endişelendirici), confusing (kafa karıştırıcı), exciting (heyecan verici)
Not: Fiillere veya sıfatlara eklendiğinde isim türeten önek ve sonekler de bulunmaktadır.